Тимур Айтмұханбет - Азаттықтың Нұр-Сұлтандағы журналисі, видео операторы.
27 шілдеде Нұр-Сұлтан іргесіндегі Қосшы ауылы президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың жарлығымен облыстық деңгейдегі қалаға айналды. Ресми дерек бойынша, мұнда 80 мыңға жуық адам тұрады. Мәртебесі өзгерген елді мекеннің шешілмеген мәселесі көп.
29 шілде түн жарымында Шымкенттің "Шымсити" ықшамауданының тұрғындары автокөлік жолын бөгеді. Ауыз су сапасына наразы бұдан басқа амалы қалмағанын айтады. Айтуынша, оларға ескі құбырдың иісітенген лай суын қосқан. Оқиға орнына полицейлер мен аудан әкімі келді.
26 шілдеде Қазақстанда бір күнде коронавирустан 110 адам қайтыс болды. Бұл - пандемия басталғалы бергі ең үлкен көрсеткіш. Нұр-Сұлтан вирус жұқтыру жағынан да, өлім саны жағынан да алда тұр. Жақындарынан айрылғанын айтқан тұрғындардың көбі карантин ережесін сақтамайтын адамдарға кінә артады.
Қазақстанда ауыл, кент, шағын қала әкімдерінің сайлауы өтті. Әзірге толық нәтиже белгісіз. Аймақтық сайлау комиссиялары науқанда заң бұзу болмағанын айтады, тәуелсіз бақылаушылар заңсыздық көп дейді.
Қазақстан билігі саяси реформаларға серпін береді деп дәріптеген ауыл әкімдерін сайлау қалай өтті? Азаттық тілшілері Қазақстанның әр түкпірінен бақылаған учаскелерде адам аяғы сирек. Ел ішінде "біздің даусымыз ештеңе шешпейді", "жүйе өзгермей ештеңе болмайды" деген көңіл-күй байқалады.
Маңғыстау облысы, Жаңаөзен қаласында тағы да ереуіл. Қала тазалығымен айналысатын жұмысшылар жалақыны жүз пайыз өсіруді талап етті. Олар қымбатшылық қысып, мәжбүр болғаннан осындай қадамға бардық дейді.
Әлеуметтік көмекші Алмагүл Оразалина мен мүгедек арбасына таңылған Анна Вервейннің астанадағы өмірі. Олар мүмкіндігі шектеулі жандарға тіпті мемлекеттің орталық қаласында қолайлы жағдай жасалмағанын айтады.
Әлеуметтік көмекші Алмагүл Оразалина мүгедек арбасына таңылған Анна Вервейнге алты жылдан бері көмектесіп келеді. Олар мүмкіндігі шектеулі жандарға астананың өзінде қолайлы жағдай жасалмағанын айтады.
6 шілде Нұрсұлтан Назарбаевтың туған күні қарсаңында Қазақстан билігі оған тағы екі ескерткіш сыйлады. Біреуін астанаға, біреуін Түркістан қаласына орнатты. Бірақ Назарбаевтың өзі "тірі кезінде ескерткіш қойылғанын қаламайтынын" айтқан.
"Қазақстанда соңғы кезде азық-түліктің күрт қымбаттап жатқаны халықтың наразылығын күшейтеді" дейді әлеуметтанушы. Ал экономист сөзінше, тұрғындары табысының жартысынан көбін тамаққа жұмсайтын ел кедейшілік алдында тұр.
14 маусымда Нұр-Сұлтанда бір топ белсенді "экстремистік ұйымның жұмысына араласты" деп айыпталғандарға араша сұрап, АҚШ елшілігіне барды.
Қазақстанда сот шешімдеріне разы болмай, Ақорда, парламент үйлері алдына келіп, жиі наразылық білдіріп жүрген тұрғындар арыз-шағымдарын АҚШ елшілігіне барып айтты. Заңгердің сөзінше, судьялар халықтың алдына шығып, әр үкімін жан-жақты түсіндірмей бұндай наразылық тоқтамайды.
Қазақстанда азық-түлік қымбат. Ауладағы тұрғындардың да, әлеуметтік желідегі жұрттың да айтатын әңгімесі – осы. Дүкен иесі "қарыз дәптерінің" қалыңдап бара жатқанын айтады.
Бүгін, 9 маусымда Қасым-Жомарт Тоқаевтың президент болып сайланғанына екі жыл толды. Депутаттардан "Тоқаев саясатының екі жылдағы кемшілігі мен жетістігі қандай?" деп сұрадық.
Қазақстанда азық-түлік тағы қымбаттады. Әсіресе көкөніс бағасының өте жоғары екені байқалады. Былтырдан бері кейбір өнім екі есе қымбаттаған.
Қазақстанда халықты коронавирусқа қарсы вакцина салуға шақыратын, Covid төңірегінде түрлі кеңес беретін Medsupport еріктілер жобасы Қазақстан вирусологтары дайындап жатқан Qaz-Covid-in екпесіне күмәндана қарайды. Ғалымдар мен дәрігерлер екпе құрамындағы кейбір қоспаға күдіктенеді.
Қазақстанның бірнеше қаласында жүк көлігі жүргізушілерінің жолды ақылы жасауға наразылық танытып отырғанына төртінші күн. Олар жол ақылы болса күнкөрісі қиындайтынын айтады. Ал министр автомобиль жолын ақылы жасау әлемде бар қалыпты жағдай деген уәж айтады.
Мәжіліс депутаттары кейінгі аптада әр өңірде ақылы жолға наразылық білдіріп жатқан жүргізушілердің талабын қолдады. Олар жүргізушілер бұл бастамаға қарсылық білдіріп бас көтергеннен кейін ғана жолдардан ақы табуды көздеген үкімет бастамасын сынға алды.
Түркістан облысында тұратын көп балалы екі шаңырақ Нұр-Сұлтанға келіп, Ресей елшілігінен азаматтық сұрады. Айтуларынша, Қазақстан билігі оларға әлеуметтік тұрғыда көмектеспеген, баспана бермеген, жұмыс та ұсынбаған.
Нұр-Сұлтандағы проблемалық тұрғын үй үлескерлері өздерінің пайын мойындап, кооперативке мүше етіп алуды, пәтер кілттерін беруді талап етіп президент әкімшілігіне тағы келді.
Тағы